Bu yazıda kısaca insan iskeleti hakkında bilgiler paylaşıyoruz. Büyük boyutlu ve ayrıntılı açıklamalar içeren iskelet resimleriyle desteklediğimiz bu sayfada iskelet sistemi ile ilgili tüm detayları ve kemiklerin isimlerinin hem türkçesini hem latincesini hem de görevini yani ne işe yaradığını kısaca özet konu anlatımı şeklinde tek tek açıklıyoruz…
Kemiklerin görünüşlerinde kullanılan Lâtince ve Türkçe terimlerin anlamları
Aditus (Ağız – Girek) : Bir boşluğun içine girilecek yer.
Ala (Kanat ) : Kanata benzeyen çıkıntı.
Antrum (Antrum): Mağara manasına olup içi hava dolu ve duvarları mukoza ile örtülü kemik boşluğu.
Canalis (Kanal): Çevresi kapalı ince uzun yol.
Condylus (Lokma – Kondil) : Yuvarlak pürtüksüz ve üzeri eklem
kıkırdağı ile ürtülü çıkıntı.
Crista (ibik – Krista) : Kemiklerde dik ve sarp kenar.
Eminentia (Çıkınt) : Büyük toparlak çıkıntı.
Eplcondylus (Lokmaüstü – Epikondil) : Bir toparlak eklem çıkıntısı üzerindeki daha küçük bir çıkıntı.
Foramen (Delik) : Bir boşluğu başka bir boşluğa birleştiren delik veya bir kanalın ağzı.’
Fossa (Çukur): Kemik üzerinde girinti halinde çukur
Fovea – Fossula (Çukurcuk)
Hiatus (Yarık) : Çatlak şeklinde oluk veya yarık.
Labium (Dudak) : Kalınca kenarların kıyıları.
Lamına – Lamella (Lam – Lamel) : ince ve düz kemik yaprağı.
Ligula – Lingıda (Dilcik): küçük dile benzeyen çıkıntılar.
Linea (Çizgi) : Dar uzun ve basık küçük kabartı.
Meatus (Mea) : Kısa yol veya yolağzı
Processus (Çıkıntı – Processus) : Uzunca çıkıntı. Sinüs (Sinüs) : İçerisi mukoza ile kapalı kemik içindeki boşluk (sinüs anatomide, boşluk, çıkmaz ve çukurluk anlamına, başka oluşumlar için de kullanılmaktadır).
Spina (Diken) : Ucu sivri çıkıntı.
Squama (Skuama) : Sedef kabuğuna benzeyen kemik bölümü
Sulcus (Oluk) : Uzunluğuna girinti.
Trochlea (Makara) : Makara yüzüne benzeyen çıkıntı.
Tuber (Tümsek) : Yumru şeklinde çıkıntı.
Tuberculum (Tüberkül) : Yumrucuk şeklinde çıkıntı.
Tuberositas (Pürtük – tüberozitas) : Üzerinde pürtükler olan yer.
Uncus (Çengel) : Çengel biçiminde çıkıntı.
İskeletteki Kemik Çeşitleri ve Kemik İsimleri
Kemikler:
Kemik, organik ve mineral maddelerin bir karışımıdır. Yani kemik, kolojen adlı fibröz bir proteinle apatite adlı minerali teşkil eden minik kalsiyum fosfat kristallerinden oluşur. Bir kemiği asite batırarak apatite’i tecrit ederseniz kemik o kadar elastik bir hale gelir ki onu bir sicim gibi büküp düğüm atabilirsiniz. Öte yandan, eğer kolojen tahrip edilirse, kemik çok kırılgan bir hale dönşür. Mineraller kemiğe sertliğini verirken kolojen de sağlamlığı temin eder. Doğumdan önce ve çocuklukta kemiklerimiz daha yumuşaktır. Bunun sebebi kıkırdak dokusunun henüz kemikleşmemesidir. 25 yaşına kadar bu sertleşme süreci (osifikasyon) devam eder. Osifikasyondan sonra kemiklerin %70′i sert ve cansız maddelerden, %30′u da canlı dokulardan oluşur. Bazı kıkırdak dokular ise kemikleşmezler. Gırtlak, burun ve kulaklardakiler bu tür dokulardandır. Çoğu insanın 12 çift kaburga kemiği vardır. Her 20 insandan birinde ise 13 çift mevcuttur. Bazı insanlarda ise sadece 11 çift bulunur. Vücudumuzda 206 tane kemik mevcut olmasına rağmen 73 kg ağırlığında bir insanın iskeleti 4 kg’dan daha az bir ağırlığa sahiptir. Aynı ölçülerdeki bir çelik çatı 4-5 kat daha ağırdır. İnsan kemikleri ağırlıklara mukavemette granit kadar sağlamdır. Kibrit kutusu kadar bir blok, 9 tona mukavemet edebilir ki bu, betonunkinden 4 kat daha fazladır. Doğumda bebeklerin 350′ye yakın kemiği vardır. Daha sonra bunlardan bir kısmı birleşerek büyük kemikleri oluştururlar.
Kemik nasıl oluşur? Bağ doku ve kıkırdak dokunun sertleşmesi ile oluşur.
KEMİĞİN YAPISI :
Kemik zarı: Kemiğin enine büyümesini sağlar.
Kıkırdak: Kemiğin boyuna büyümesini sağlar. Kemiğin aşınmasını önler
Sert kemik: Kemik zarının altında bulunur. 2/3 ü minerallerden 1/3 ü de hücrelerden oluşur. Kemiğe sertlik verir. Süngerimsi kemik: İçinde kırmızı kemik iliği vardır.
Kırmızı ilik: Alyuvarların üretildiği yerdir
Sarı ilik: Yağ depolar. Akyuvar kan hücrelerini üretir.
Kemik çeşitleri:
Yapı bakımından üç çeşit kemik bulunur.
1. Uzun kemikler
2. Yassı kemikler
3. Kısa kemikler
1. Uzun Kemikler : Boyu eninden uzun olan kemiklerdir. Vücudun hareketini sağlayan kemiklerdir. Kol ve bacaklarda bulunur.- Sarı ilik ve kemik kanalı vardır.
2. Yassı Kemikler: Yassı görünümlü kemiklerdir. Sarı ilik ve kemik kanalı voktur. Göğüs, kafatası ve kaburga kemikleri yassı kemiklerdir.
3. Kısa Kemikler :Boyu, eni ve genişlikleri hemen hemen aynı olan kemiklerdir.Sarı ilik ve kemik kanalı yoktur. Omurga, el ve ayak bilek kemikleri kısa kemiklerdir. İnsan iskeleti üç bölümde incelenir. Bu bölümler ve bu bölümleri oluşturan kemiklerin adları ve sayıları aşağıda verilmiştir.
İNSANDA İSKELET il ve kulaktaki kemikler hariç insan iskeleti yaklaşık 207 kemikten meydana gelmiştir.
İnsandaki iskeletin başlıca görevleri şöyle sıralanabilir;
a) Kas ve eklemler yradımıyla hareketi sağlamak.
b) Vücuda genel şeklini vermek.
c) İç organları korumak ve onlara dayanak olmak.
d)kan hücresi üretmek (alyuvar – akyuvar).
e) Kaslara tutunma yüzeyi sağlamak.
Buyuk iskelet resimleri
