Sevgili öğrenci arkadaşlarım, sitemize hoşgeldiniz. Bu yazıda sizlere sıvılarda ve gazlarda basınç ile ilgili bir konu olan sıvıların ve gazların basıncı iletme özellikleri hakkında hem kısa hem de uzun (detaylı) açıklamaların yer aldığı bir paylaşımda bulunacağım.
Eğer bu konudaki bilgileri yetersiz ve hatalı bulursanız ya da herhangi bir sorunuz varsa, yorum yazarak bana bildirmenizden memnun olurum ve gerekli düzeltmeleri veya eklemeleri en kısa sürede yaparım. Kolay gelsin ve başarılar dilerim…
Sıvıların kendilerine uygulanan basıncı daima her biçimde iletirler. Gazlar ise bulundukları kaba basınç uygulamaktadır. Ayrıca sıkıştırabilirler. Evlerde kullandığımız gazlar daima basınca dayanıklı tüplerde saklanır.
Hayatımızda olmazsa olmazlardan biri niteliğindeki hava basınç uygular. Ancak dışarıda basınç uygulanan havayı içimize çektiğimiz vakit hava basıncı ile dengelenir. Bu, bizim basıncı hissetmemize neden olmaktadır. Örneğin; uçağa binildiğinde uçak yükselir ve dışarıda basınç düşer içimizdeki basınç ise artar.
Sıvı maddelerdeki basınç tamamen maddenin derinliği, özkütlesi ve yerçekim ivmesiyle ilişkilidir. Örneğin bunun bir ispatı şudur ki; baraj duvarlarının alt kısımları daha kuvvetli ve kalın olarak inşa edilir. Çünkü suyun derinliği artınca basınçta paralel olarak artış göstermektedir.
Sıvı ve gaz halindeki maddelerin basıncı iletme özelliğinden yola çıkarak teknolojide kullanılan alanları şu şekildedir; balon, kompresör, zeplin, klima, pnömotik, cam kesme aleti, hidrolik aletler ve havalı fren sistemleridir.
SIVI VE GAZLARIN BASINCI İLETME ÖZELLİKLERİNİN TEKNOLOJİDE KULLANIM ALANLARI NELERDİR?
![]() |
emme basma tulumba |
![]() |
meyve suyu sıkma makinesi |
![]() |
hidrolik kriko |
![]() |
hidrolik fren |
İşin fiziksel hesaplamalarına girmeden çalışma mantığını kısaca anlatmaya çalışayım. Bir borunun dar olan ucundan sıvıya basınç uygularsanız ve bu sıvı borunun daha genişçe yapılmış diğer ucundan çıkarken başta uygulanmış olan kuvvetten çok daha fazla itme gücüne sahip olur. Temel olarak hidrolik sistemi bu şekilde çalışır.
Gazların basıncı iletme özelliklerinin teknolojideki kullanım alanları
Birazda gazların basıncı iletme özelliklerinden bahsedelim. Aslında gazlar sıvılara göre çok daha az kullanılmaktadır. Gazların basıncından daha çok parfüm, tüp gaz gibi sistemlerde kullanılır. Küçük hacimlere basınçla doldurulan gaz daha sonra küçük bir dokunuşumuzla dışarı çıkmaktadır. Basınçlı ortamdan dışarı çıkan gazı istediğimiz gibi kullanırız.
Ayrıca gazların basıncı iletmesini şu şekilde deneyebilirsiniz. Üstü düz ve parlak bir masanın üstünü ıslak bir bezle silin. Daha sonra naylon bir poşeti üzerine serin. Sıkıca bastırın göreceksiniz ki naylon ve masa arasında kalan hava naylonun masada yapışmasını ve sıkıca durmasını sağlar.
LPG(tüpgaz)yangın söndürme ve oksijen tüplerinde gazlar sıvılaştırılmış olarak depolanır bu tüplerin vanaları açıldığında yüksek basınçtan kurtulan sıvı gaz hale gelerek dışarı çıkar.
Pipetler ve elektrik süpürgeleri de örnek olarak gösterilebilir.
Sıvıların ve Gazların Basıncı ders notu konu anlatımı için tıklayınız.
Sıvıların ve gazların basıncı iletme özelliklerinin teknolojide kullanım alanları?
Sıvı ve gazların basıncı iletme özellikleri günümüzde sıklıkla kullanılmaktadır. Özellikle sıvıların basıncı iletme özelliklerinin teknolojide kullanım alanları bir hayli geniştir. Örneklerle anlatmak gerekirse arabaların günümüzdeki fren sistemleri sıvıların basıncı iletme prensibi ile çalışır.
Ayrıca buzhane gibi soğuk hava depolarında çalışan yük taşıma araçları pistonlar içindeki sıvı yağlara uyguladıkları küçük basınç ile büyük yükleri kaldırmaktadırlar. Sıvılar basıncı katlayarak iletebilmektedir. Bu özellikleri sayesinde uyguladığımız küçük kuvvetlerle büyük işler yapabiliriz.
Aksi halde bizim o yükleri kaldırmamız, arabaların frenlerinin ayağımızın hafif bir dokunuşu ile durması çok zor olurdu. Birazda gazların basıncı iletme özelliklerinden bahsedelim. Aslında gazlar sıvılara göre çok daha az kullanılmaktadır. Gazların basıncından daha çok parfüm, tüp gaz gibi sistemlerde kullanılır. Küçük hacimlere basınçla doldurulan gaz daha sonra küçük bir dokunuşumuzla dışarı çıkmaktadır. Basınçlı ortamdan dışarı çıkan gazı istediğimiz gibi kullanırız.
Ayrıca gazların basıncı iletmesini şu şekilde deneyebilirsiniz. Üstü düz ve parlak bir masanın üstünü ıslak bir bezle silin. Daha sonra naylon bir poşeti üzerine serin. Sıkıca bastırın göreceksiniz ki naylon ve masa arasında kalan hava naylonun masada yapışmasını ve sıkıca durmasını sağlar.
sıvıların ve gazların basıncı iletme özellikleri teknolojide kullanım alanları
sıvıların ve gazların basıncı iletme özelliğinden yararlanılarak yapılan araçlar
sıvıların ve gazların basıncı iletme özelliklerinin teknolojidek
sıvıların basınç iletme özelliği
sıvıların ve gazların basıncı iletme özelliklerinin teknolojideki kullanım alanları
sıvıların ve gazların basıncı iletmesi
sıvıların ve gazların basıncı iletme özelliklerinin kullanım alanları